Republika Czeska nie wesprze Ukraińców, którzy unikają mobilizacji za granicą

Obecnie ukraińscy imigranci w Szwecji muszą zgodnie z lokalnym prawem mieszkać w tym kraju przez trzy lata, zanim zostaną wpisani do rejestru ludności i otrzymają numer ubezpieczenia społecznego.

Numer ubezpieczenia społecznego zapewnia dostęp do opieki medycznej i dentystycznej. Daje również możliwość otrzymania pomocy finansowej na urlopie rodzicielskim i chorobowym. Przy okazji numer ten jest też bankowym numerem identyfikacyjnym, który ułatwia kontakty z władzami czy np. ze szkołą dziecka.

Szwedzki rząd planuje umożliwić Ukraińcom rejestrację i ubieganie się o świadczenia wcześniej, tj. już po roku pobytu w kraju. Szwedzka minister ds. migracji Maria Malmer Stenergaard powiedziała radiu „Sveriges”, że nowe przepisy wejdą w życie 1 listopada 2024 roku.

Ukraińcy zarejestrowani w krajowym rejestrze będą mogli uczestniczyć w programie agencji zatrudnienia, który wspiera naukę szwedzkiego i pomaga w poszukiwaniu pracy.

Udział w programie pozwoli Ukraińcom na otrzymanie większej pomocy finansowej. Obecnie mogą ubiegać się o wsparcie ze Szwedzkiej Agencji Migracyjnej w wysokości 71 koron dziennie (7 euro), a po wejściu w życie nowego programu kwota ta wzrośnie do 308 koron (30 euro) dziennie.

Według szwedzkiego rządu 1 listopada około 33 000 Ukraińców zostanie zarejestrowanych i uzyska nowe prawa i udogodnienia.

<span class="teaser"><img src="https://assets-global.website-files.com/64ae8bc0e4312cd55033950d/66317d74185c0986e0d881e7_EN_01540328_0012.jpg">„Przeczytaj także: „Tymczasowa ochrona Ukraińców w Polsce została przedłużona o kolejny rok. Ale warunki pobytu uległy zmianie.”</span>

Wspomnienie ciepłego dzieciństwa

Natalia, założycielka marki Svarga, pochodzi z Wołynia. — Miałam szczęście. Dorastałam w wielodzietnej rodzinie, w ukraińskiej wiosce na Polesiu, z dala od szowinistycznej kultury wspieranej przez sowiecką propagandę.

— Pamiętam dom babci, spiżarnię, ogromne skrzynie z lnianymi ubraniami. Jako mała dziewczynka po cichu sortowałam te ubrania, pamiętając wyjaśnienia babci: niektóre były na posag, inne na śmierć, a jeszcze inne na wakacje.

Wciąż pamiętam ten specyficzny zapach — mieszankę drewna, prochu i stęchłych tkanin

W domu mojej babci wszędzie był haft. Wzory były wszędzie: poduszki, obrusy, serwetki, ręczniki na ikonach. Troskliwe ręce gospodyni zawsze starały się udekorować dom i stworzyć piękno.

Każde doświadczenie to mały krok

Natalia pracowała w różnych miejscach: na polu buraków cukrowych, w laboratorium cukrowni, w urzędzie pracy w Wołodymyrze.

W fabryce odzieży Luga w Wołodymyrze poznała, czym jest krawiectwo. Tutaj zespół kierowany przez Natalię stworzył własną markę odzieży codziennej i otworzył sklep w Wołodymyrze. Podróżowali po całej Ukrainie — Kijowie, Odessie, Charkowie, Doniecku, Ługańsku, Winnicy — na regularne spotkania, umowy, wystawy. Nawiązali współpracę z USA i Niemcami. I chociaż Natalia miała już mieszkanie w swoim rodzinnym mieście, samochód służbowy i dobrą pensję, przyciągał ją Lwów:

— Gdy fabryka odzieży Astron we Lwowie, zaprosił mnie do współpracy, zgodziłam się natychmiast i wyruszyłam do Lwowa z małą torbą. Kupiłam sklep, wynajęłam mieszkanie i zaczęłam nowe życie. Prawie od zera.

Ale Astron szybko zamienił się w kolejną rutynę. Jednak doświadczenie, które tu zdobyłem było bezcenne

— Kiedy już wszystko opanowałam i zrozumiałam procesy, brakowało mi nowych doświadczeń, skalowania i rozwoju. Kiedy woda nie płynie, staje się stęchła i błotnista — potrzebujesz ciągłego ruchu, zmian, świeżych doświadczeń. Nie potrafię długo pozostać w jednym miejscu. Siedzę w biurze przez tydzień lub dwa, a potem znowu wyjeżdżam. Doceniam jednak pracę w obu fabrykach odzieży — Luh i Astron. Dzięki nim poznałam przemysł lekki, zrozumiałam rynek, zdobyłam kontakty biznesowe, znajomości, a może nawet renomę.

Swój pierwszy biznes założyła razem z mężem - ich firma Flex zajmowała się tekstyliami domowymi

Bardzo trudno było zacząć od zera, a żeby nie tylko płacić podatki, ale i osiągać zyski, musieliśmy szukać nowych dróg rozwoju.

— W pewnym momencie zdałem sobie sprawę, że VAT pochłonie nasze pieniądze i musiałem coś zrobić, ponieważ nie byłbym w stanie zapłacić moim dostawcom. Poprosiłem więc mojego kolegę o japońską maszynę do haftowania za 60 000 USD z ratami. Kiedy otrzymaliśmy maszynę do naszego bilansu, uratowało to nasze przyszłe zyski. Jestem niezmiernie wdzięczna ludziom, którzy mi zaufali i wyszli mi naprzeciw" — mówi przedsiębiorczyni.

Kiedy jej małżeństwo dobiegło końca, musiała zamknąć swój biznes. Ale Natalia nie poddała się, wręcz przeciwnie, zdecydowała, że nadszedł czas, aby wziąć biznes w swoje ręce i zacząć produkować haftowane koszule.

Biała tkanina, na której "wyhaftowano" firmę

Wymyślenie nazwy marki zajęło dużo czasu. Ale po kilku miesiącach Natalia Yarysh zdecydowała, że marka będzie nazywać się Svarga

— Powiedziano mi, że to słowo jest trudne, wybierz coś innego. Ale uwierzyłam w siebie. Jeśli mi się podoba, to jest ok. Wybraliśmy wzór, który mówi o sile rodziny, związku z przeszłością, tradycjami i wartościami. I mam gęsią skórkę, kiedy fizycznie czuję moc mojego logo, kiedy zdaję sobie sprawę, że jest to jedyna droga w przeszłości, która była właściwa i doprowadziła właśnie tutaj, do tej realizacji. Myślę, że ludzie mają swoją ścieżkę, każdy ma swoje przeznaczenie. Ale jest wybór. Możesz zrezygnować ze swojego na rzecz kogoś innego. I łatwo to zrobić. Jest tak wielu maruderów, że nie zliczysz ich wszystkich. O wiele trudniej jest zdecydować się pozostać na własnej ścieżce i nie zdradzić siebie - wyjaśnia swój wybór przedsiębiorczyni.

Dziś hafty Svarga są dostępne na całym świecie

— Sposób, w jaki dorastaliśmy, jest podobny do haftu. Masz białe płótno, na którym jeszcze nic nie ma. Bierzesz nici, igłę i ścieg po ściegu, czasami małymi krokami: zespół, marketing, sprzęt, produkcja, magazyny, operacje, tworzenie kolekcji, partnerzy. W naszej pracy są setki szczegółów, które wymagają mojej stałej uwagi jako menedżera. Zwłaszcza, że musimy być oszczędni, bo sami musimy zarobić na rozwój. Być może z inwestorami byłoby szybciej, ale myślę, że potrzebujemy tej stopniowej drogi. W końcu duże drzewo rośnie powoli, zapuszcza korzenie i staje się silniejsze. Zarobiliśmy pieniądze i zainwestowaliśmy w produkcję, potem zarobiliśmy kolejne pieniądze i zainwestowaliśmy w rozwój.

Teraz Natalia ma sześć maszyn i własny sklep. Mówi, że stopniowo stały się one unikalnym zjawiskiem we współczesnej Ukrainie — nie projektem, nie biznesem, ale częścią ukraińskiej kultury.

Kryzys jako impuls do działania

Z czasem udało im się uruchomić sprzedaż hurtową. Ale nie wszystko poszło gładko. Bardzo trudno było przetrwać firmie w czasie pandemii Covid. Sprzedaż spadła, ale firma przetrwała. Wydawało się, że biznes dostosował się do nowych warunków, a potem wybuchła wojna.

— Po 24 lutego nasza produkcja na chwilę stanęła, po dwóch tygodniach Natalia Yarysh podpisała kontrakt z organizacją wolontariacką i zaczęliśmy szyć śpiwory dla wojska — mówi Yulia Vasylchuk, szefowa działu marketingu marki. — Braliśmy aktywny udział w aukcjach charytatywnych, na których sprzedawano haftowane koszule, a pieniądze przeznaczano na pomoc wojsku.

— Po tym, jak produkcja zaczęła się odbudowywać, pojawiło się pytanie, w którym kierunku iść dalej. W końcu wiele pomysłów, które planowaliśmy wdrożyć, nie było już aktualnych — dodaje Yulia Vasylchuk.

— Zdecydowaliśmy, że odtworzymy hafty z regionów, które najbardziej ucierpiały podczas wojny. W tamtym czasie były to wschodnie regiony Ukrainy. Gdy agresor zniszczył Jaworów stworzyliśmy haft Yavoriv. To był nasz sposób na pokazanie, że jesteśmy silniejsi, że odradzamy się, odradzamy naszą kulturę i tradycje. Nasza walka.

Kolekcja  "Wyszywana Ukraina" obejmie wszystkie 24 regiony. Swoją premierę będzie miała w maju.

— Ta kolekcja narodziła się metodą prób i błędów. Na przykład, szukaliśmy zdjęć w Internecie, sprawdzaliśmy, czy rzeczywiście pochodzą z tego regionu, a następnie zaczęliśmy je reprodukować i wprowadzać do produkcji. Płacimy tantiemy Muzeum Honczarów za wykorzystanie ornamentu Kyivshchyna na naszej koszulce.

Pamięć o przodkach

Dziś zainteresowanie haftowanymi koszulami ogromnie wzrosło. Wiele osób, które zostały zmuszone do opuszczenia swoich domów, często opowiadało o tym, jak do swoich walizek pospiesznie pakowało dokumenty i haftowaną koszulę.

— W naszych sklepach często widzimy jak klienci szukają haftowanych koszul z własnego regionu — mówią pracownicy firmy. - Wojna to ogromne wyzwanie dla biznesu. Niedobory paliwa, zakłócenia logistyczne i przerwy w dostawie prądu. Musieliśmy pomyśleć o takich rzeczach jak generatory, aby utrzymać produkcję. Musieliśmy szukać nowych dostawców tkanin.

W tym samym czasie na świecie rosło zainteresowanie Ukrainą i wszystkim, co ukraińskie

— Zdaliśmy sobie sprawę, że musimy dołączyć do tego trendu, ponieważ główną misją naszej marki jest to, że każdy Ukrainiec powinien mieć haftowaną koszulę. Nie musi ona pochodzić od Svargi. Ale każdy powinien poczuć wartość naszych narodowych ubrań. Chcemy pokazać ludziom, że to jest nasza kultura, nasze dziedzictwo i musimy je zachować i przekazać następnym pokoleniom — wyjaśnia Yulia Vasylchuk, szefowa marketingu marki.

Jesienią 2022 roku Svarga zaprezentowała hafty rodziny Franko

— Zaczęliśmy myśleć o współpracy, aby wspierać nie tylko naszą działalność, ale także innych. Na przykład zwróciliśmy uwagę na muzea, które również ucierpiały z powodu tego, że Ukraińcy przestali do nich chodzić. Zaczęliśmy więc współpracować z Domem Franki, który pozwolił nam odtworzyć hafty rodziny Iwana Franki. Później zainteresowaliśmy się tematem huculskich kafli i stworzyliśmy kolekcję ozdób tego dziedzictwa kulturowego na Boże Narodzenie.

Innym obszarem pracy jest kreatywna współpraca. Przykładem może być para haftowanych koszul Borszcz, stworzona we współpracy z restauratorem i badaczem kuchni ukraińskiej Jewhenem Kłopotenko. Dziś jest to jeden z najpopularniejszych haftów Svargi.

Nataliia Yarysh, właścicielka marki, spotkała Jewhena w kolejce na granicy. Zaczęli rozmawiać. — Podobne przyciąga podobne — często powtarza. Zarówno Jewhen w kuchni, jak i Natalija w swoim hafcie mają ten sam cel: ukraińska kultura jest niezwykła i różnorodna, a jak najwięcej osób powinno się o niej dowiedzieć.

Svarga koncentruje się na rozwoju w Ukrainie. Jednak wiele haftów kupują klienci z zagranicy. Są to zarówno ci, którzy wyemigrowali z Ukrainy dawno temu, jak i ci, którzy wyjechali po lutym 2022 roku.

— Dziś kupujący bardzo się zmienili. Wcześniej hafty były odświętną odzieżą, czymś, co nosiło się raz w roku na święta, a przez resztę czasu wisiało w szafie. Naszą filozofią jest dobra odzież codzienna. Są to ubrania, które są noszone przez cały czas, ponieważ są wygodne, piękne i nasze. A teraz coraz więcej osób, które również chcą to robić, świadomie nosi haftowane koszule i kupuje je na każdą okazję — mówi Julia Wasylczuk.

Jesienią 2023 roku Svarga otworzyła swój drugi sklep — tym razem w Kijowie. Ale firma nie zamierza na tym poprzestać. Planuje otworzyć kolejny sklep w stolicy, a także w Odessie, Dnieprze i Iwano-Frankowsku.

Co panią najbardziej zaskoczyło w Polsce? Jakie są największe różnice kulturowe pomiędzy Polską, a Ukrainą?‍

Alla Brożyna: Po przyjeździe w oczy rzuciło mi się to, że w Polsce na ulicach praktycznie nie widuje się porzuconych zwierząt. W Ukrainie np. w okolicach  targowisk koczują grupy bezdomnych psów, tutaj dopiero po jakimś czasie zobaczyłam pierwszego kota przebiegającego przez osiedle.

W Ukrainie zwykle mężczyźni nie podają kobietom ręki na powitanie i nie wynika to z braku szacunku, raczej z obawy, że kobieta może nie zechcieć ją uścisnąć. W Polsce nauczyłam się, że jest to normalna sytuacja, kiedy witamy się z nieznajomymi lub znajomymi uściskiem ręki, niezależnie od płci. W taki sposób podkreślamy, że jesteśmy równi i otwarci na rozmowę.

Mniej kobiet w Ukrainie pracuje, bardziej powszechny jest model tradycyjny, że pracuje mąż, a kobieta zajmuje się prowadzeniem domu i wychowywaniem dzieci. Rzadziej zdarza się, że kobiety pracują w zakładach na produkcji, to raczej praca zarezerwowana dla mężczyzn. Inaczej niż w Polsce, gdzie dla wielu kobiet z Ukrainy to była, przynajmniej na początek, jedyna możliwość znalezienia zatrudnienia. Okazuje się zresztą, że świetnie dają sobie radę, wszyscy je chwalą, że są bardzo pracowite.

Różni się trochę też podejście do ubioru, zwłaszcza wśród osób średniego wieku, jak widzę np. na ulicy dziewczynę w szpilkach, to zwykle jest to Ukrainka. Polki zwracają uwagę na to, żeby ubiór był przede wszystkim wygodny, zakładają np. żakiet, ale buty na płaskim obcasie.

Patrząc na Polki, czego żałują dziewczyny z Ukrainy?

Najbardziej to tego, że nie zrobiły prawa jazdy. Słyszały od mężów, że po co im prawo jazdy, skoro samochód w domu jest tylko jeden, a oni będą je wozić. Samochód w Ukrainie jest bardziej luksusem, niż środkiem komunikacji na co dzień, chociażby ze względów finansowych. W Polsce często trzeba dojeżdżać do pracy w innym mieście lub wozić dzieci na zajęcia pozaszkolne, brak samochodu okazuje się ogromnym problemem.

Dziewczyny próbują to tutaj nadrobić.  Zdanie egzaminu na prawo jazdy w Polsce, w obcym języku (dopiero niedawno pojawiła się możliwość zdawać teorię w języku ukraińskim), egzaminu który nie jest przecież łatwy, jest wielkim wyzwaniem. Dziewczyny żałują, że tego nie zrobiły wcześniej, tym bardziej, że w Polsce samochód bardzo prosto kupić, nie trzeba mieć wielkich dochodów.

Języki, polski i ukraiński, są podobne, ale wiele słów ma różne znaczenie. To wywołuje czasem zabawne pomyłki.

Tak, np.  "zaraz" po ukraiński oznacza teraz, a po polsku —  "za chwilę".  Słyszałam niedawno taką historię, jak na zakupy do sklepu, w którym pracuje dziewczyna z Ukrainy przyszło polskie małżeństwo. Wybierali różne rzeczy, dziewczyna im pomagała. Podziękowali. Na pożegnanie dziewczyna powiedziała "czekam na pana", co wywołała konsternację u jego żony. Tymczasem miała na myśli "do zobaczenia ponownie (śmiech).

Dla dziewczyn, często świetnie wykształconych, które muszą w Polsce zaczynać od pracy na produkcji czy sprzątania to pewno nie jest łatwa sytuacja

Nie jest. W Polsce, by znaleźć lepszą pracę trzeba dobrze znać język polski. Warto się dokształcać, kończyć np. studia podyplomowe. Pracowałam w Ukrainie jako dziennikarka portalu internetowego, w Polsce musiałam zająć się czymś innym znalazłam zatrudnienie w firmie zajmującej się handlem międzynarodowym. Bardzo polubiłam tą pracę, ale jednak była związana z regularnymi delegacjami, a ja miałam 6-letniego syna. Potem dorabiałam m.in. jako nauczycielka języka polskiego w szkole języków obcych, założyłam  Żorzanka Projekt dla opisania swoich projektów integracyjnych, podjęłam pracę jako asystentka międzykulturowa przy Urzędzie Miasta Żory oraz jako animatorka dla migrantów w rybnickim stowarzyszeniu 17-tka. Musiałam sama wszystkim się zająć —  od legalizacji pobytu po znalezienie dobrej pracy i rozwój osobisty.

Od czegoś trzeba zacząć, a potem, jeśli komuś naprawdę na tym zależy, nic nie stoi na przeszkodzie, by piąć się coraz wyżej. Znam dziewczyny, które zaczynały od pracy na produkcji, a teraz pozakładały własne firmy. Przekonuje kobiety, by nie rezygnowały z szukania pracy. Nawet, jeśli są tutaj z małymi dziećmi, to lepiej znaleźć pracę na cały etat i zapłacić za opiekę nad dziećmi innej pani z Ukrainy, niż siedzieć w domach i otrzymywać tylko 800+.

Przyjechała pani do Polski jeszcze przed tym, jak Rosja zaatakowała całe terytorium Ukrainy. Z powodów ekonomicznych?

Z powodów osobistych, mój mąż jest Polakiem. To był rok 2016. Przyjechałam z obwodu wołyńskiego, przed przeprowadzką mieszkałam w Łucku. To spore miasto, ma około 250 tys. mieszkańców, bardzo zielone, ze znanym w całym kraju Wołyńskim Uniwersytetem Narodowym noszącym imię Łesi Ukrainki, zmarłej w 1913 roku poetki, pisarki i krytyczki literackiej. Przyjechałam do Żor, gdzie już wtedy było dużo Ukraińców, a potem znalazło się tutaj ich jeszcze więcej —  przed pandemią, według statystyk, co dziesiąty mieszkaniec był Ukrainką albo Ukraińcem. Przyjeżdżali tutaj ze względu na dużą ilość zakładów, w których można znaleźć pracę.

Dzisiaj osoby przyjeżdżające do Żor z Ukrainy nie muszą już ze wszystkim radzić sobie same, bo mają choćby panią. Na  czym polega wsparcie dla nich?

Założyłam fundację NIEOBCY zajmującą się działaniami na rzecz migrantów, dokumenty do KRS wysłałam 14 lutego 2022 roku. Do ostatnich chwil, podobnie jak wiele osób w Ukrainie nie wierzyłam, że Rosja zaatakuje cały mój kraj, liczyłam na to, że tylko nas straszą. Po 24 lutego, gdy do miasta zaczęły docierać osoby uciekające przed wojną okazało się, że potrzebują pomocy w sprawach administracyjnych, zapisaniu dzieci do szkoły, znalezieniu mieszkania i pracy, a wolontariusze z Polski potrzebowali nauczyć się chociaż trochę ukraińskiego, żeby porozumiewać się z uchodźcami.

Mając kilkuletnie jeszcze doświadczenie wspierania  migrantów jeszcze przed  wojną na pełną skalę wiedziałam, jak to zrobić. Zaskakującą była tylko liczba cały czas przybywających ludzi oraz stan psychicznym, w jakim oni przyjeżdżali. Zresztą nas, wolontariuszy, stan był nie lepszy, chociażby dlatego, że mamy rodziny w Ukrainie. Do działań pomocowych zaangażował się również mój mąż Przemek Brożyna, który jest w zarządzie fundacji.

Od maja 2022 roku wyplatamy siatki maskujące, które potem dostarczane są do żołnierzy. Okazało się, że dla kobiet to nie tylko realna możliwość pomocy walczącym mężom, braciom czy ojcom, ale także to taka grupa wsparcia, gdzie podczas wspólnej pracy można się wygadać, porozmawiać o problemach, znaleźć przyjaciółki. Udało nam się także uruchomić w Rybniku studio wokalne dla utalentowanych dzieci z doświadczeniem uchodźczym „Ziroczka” (Gwiazdeczka), którym się opiekuje moja koleżanka z fundacji Tetiana Shybalova.  W okresie świątecznym w tym roku nasi wychowankowie przygotowali przedstawienie jasełkowe.

Mam takie wrażenie, że o ile po 24 lutego 2022 roku ruszyliśmy tłumnie z pomocą, to potem z czasem to wszystko oklapło.

To jest naturalnym procesem i nie można do nikogo mieć o to pretensji. Na początku emocje biorą górę, ale z czasem one stygną.  Jak coś trwa i trwa, obojętniejemy, nawet jeśli dzieją się złe rzeczy. W Żorach i Rybniku działa grupa wolontariuszy i społeczników, która mimo upływu czasu nadal zaangażowana jest we wsparcie, ale spotykam się z sytuacjami, że nawet Ukraińcy nie chcą już pomagać.

Niektórzy Polacy mają pretensje do mężczyzn z Ukrainy, że nie wracają walczyć o swój kraj.

Nie chcę nikogo oceniać z tego powodu. Może się po prostu boją? Z drugiej strony, zaraz po 24 lutego bardzo wielu Ukraińców wróciło do kraju, żeby walczyć. Na początku nie wszystkich przyjmowali do wojska. Znam sytuacje, gdy mężczyźni wracali i siedzieli bezczynnie w domu, bo do wojska ich nie chcieli, a pracy nie było. Wśród moich znajomych, którzy nie wrócili, są tacy, którzy wpłacają np. pieniądze na różne zbiórki i angażują się w akcje charytatywne.

Obecnie dużo rozmów o nowej ustawie o mobilizacji, np. do wojska chcą powoływać młodych ludzi —  studentów. Wydaje mi się, że jak wrócą z frontu, to nie będą chcieli kontynuować nauki. Będziemy potrzebować mądrych ludzi, aby odbudować po wojnie Ukrainę. O tym także musimy myśleć.

Jak aklimatyzują się ukraińskie dzieci w Polsce?

Różnie. Najlepiej te najmłodsze. One bardzo szybko uczą się języka, chodzą do przedszkola czy szkoły, mają kontakt z rówieśnikami z Polski i Ukrainy.  Mój 6-letni syn nauczył się polskiego w ciągu kilku miesięcy, komunikując się z kolegami na podwórku. Spotkałam się z przypadkami, gdy rodzice chcąc, by dziecko szybko nauczyło się języka polskiego rozmawiali w domach tylko po polsku. To też nie jest dobrze, bo, jak pokazuje praktyka, już po pół roku przebywania w środowisku nowego dla niego języka dziecko zaczyna zapominać język ojczysty, najpierw pismo, potem czytanie i na końcu mówienie.

Gorsza sytuacja jest z nastolatkami. Część uczy się online w ukraińskich szkołach, w ogóle nie podjęli nauki w polskich placówkach. nie wychodzą całymi dniami z domów, kładą się spać na ranem, wstają w południe. Rodzice nie mają nad nimi często żadnej kontroli, bo ciągle są w pracy, żeby móc utrzymać rodzinę i zapłacić za mieszkanie. To nie jest dobre. Dlatego pojawiają się pomysły, by wszystkie dzieci z Ukrainy musiały się uczyć stacjonarnie w polskich szkołach.

Sytuacji nie poprawia to, że wiele osób ma poczucie tymczasowości, nie wiedzą, czy zostaną w Polsce, czy będą wracali do kraju. Zdarzały się zresztą sytuacje, gdy osoby, które w pierwszym odruchu uciekły przed wojną potem wracały do domów. To były powroty nie tylko na zachód Ukrainy, ale także do miejsc do teraz bardzo niebezpiecznych, takich jak Charków.

***

Fundacja NIEOBCY powstała w marcu 2022 roku. Zajmujemy się szeroko rozumianym wsparciem migrantów i uchodźców w Subregionie Zachodnim województwa śląskiego, a przede wszystkim w miastach Żory i Rybnik. Stawiamy akcent na budowaniu polsko ukraińskiego dialogu kulturowego: prowadzimy studio wokalne dla dzieci z doświadczeniem uchodźczym „Ziroczka”, organizujemy oprawy muzyczne dla wydarzeń integracyjnych z zaangażowaniem zespołu pieśni ukraińskich Czornobrywc’i, itd. Nasza inicjatywa z wyplatania siatek maskujących przez kobiety uchodźcze „Splotę Ci Amulet” zdobyła wyróżnienie na konkursie „Wolontariusz Roku Subregionu Zachodniego”.

Dane kontaktowe: nieobcy.fundacja@gmail.com, tel. 533 963 227, Facebook: @Nieobcy